Psikolog Ceren ÖZBAY
Diploma No: 2011/07/0022M
Mehmet Esatoğlu’nun öyküsünden Hamit Demir tarafından yeniden düzenlenen “Nasreddin Hoca Yollarda” adlı çocuk oyunu, geleneksel güldürü karakterlerimizden Nasreddin Hoca ve eşeği arasında geçen bir yolculuğu anlatmaktadır. Bu yolculuk kasabadaki pazardan, köydeki evlerine dönüş ve daha sonra evden tekrar kasaba pazarına gidişi içermektedir. Oyun karakterleri içerisinde Nasreddin Hoca’nın karısı ve bir de Hırsız yer almaktadır.
Son derece düzenli bir karakter işleyişi görülen oyunda, Nasreddin Hoca kadim bilgiyi ve iyiye olan inanışı temsil ederken, eşeği Karakaçan ise analitik bilgiyi temsil etmektedir. Bir anlamda akıl ve kalbin birlikteliğidir bu hikaye. Yolculukları sırasında iş bölümünden, öğrenmenin güzelliğine, birlikte hareket edebilmekten, sorumluluk taşımaya kadar pek çok tema işlenmektedir. Bu temalar işlenirken; izleyici çocuk için, hem ilgi uyandırıcı hem de katılımcı bir dil kullanılmaktadır. Bu da çocuğun oyuna katılımını ve bu süreçte pekiştirilmiş bilişsel motorunun harekete geçişini güçlendirmektedir.
Çocukların kendilerinin yaratıp oynadıkları oyunlar ve/ve ya izleyici olarak katıldıkları çocuk oyunları sağlıklı bir bilişsel gelişim için önemli birer basamaktır.
Sanat, pek çok davranış biçiminin ve duyarlılığın gelişebilmesi için –özellikle- ilk çocukluk döneminde önemli bir aracıdır. Okul öncesi çocuklar bir yandan biliş, ahlak ve dil alanlarında ilerleme gösterirken bir yandan da toplumsal davranış ve kişilik özellikleri kapsamlarını genişletmeyi sürdürürler. Bu bağlamda eser konusundan bağımsız olarak sadece çocuklara yönelik olarak hazırlanmış bir oyun olmasıyla çocuğun bilişsel ve dil gelişimine katkı sağlamaktadır. Konusuyla bir bütün olarak düşünüldüğünde ise toplumsallaşma sürecindeki çocuğun çevresine dair duyarlılık kazanmasını sağlayacaktır.
Kendisini ‘sahnedekiyle’ özdeşleştiren çocuk model alma yoluyla günlük yaşamında ‘sahnedekini’ taklit edecektir. Bahsi geçen oyuna dahil olan çocuk için bu; aklını ve duygularını fark edebilme ve onları sağlıklı olarak kullanabilme yetilerini geliştirecektir. Özellikle izleyicinin de oyuna dâhil olabileceği bir reji yapılandırması ile çocuğun rol modeli ‘şimdi ve burada’ taklit etmesi kolaylaştırılmış olacaktır. Aynı zamanda oyunda kullanılan hayali öğeler, oldukça geniş hayal dünyası olan çocuklara yeni kapılar açacaktır. Diğer yandan oyunun temelini oluşturan yolculuk çocukların neden-sonuç ilişkilerini daha sağlıklı değerlendirmelerine yardımcı olacaktır.